عادت به دروغگویی در بچگی می تواند به خطر جدی و بزرگی در بزرگسالی تبدیل شود و والدین آرزو دارند صداقت و درستی را به کودکانشان آموزش دهند. وقتی کودک 2 ساله تان در رابطه با اینکه چه کسی لیوان آب را روی فرش ریخته دروغ می گوید یا زمانی که متوجه می شود کودک 8 ساله تان در امتحان مدرسه تقلب کرده است؛ ممکن است متعجب و ناراحت شوید. ممکن است فکر کنید که کجای کار شما اشتباه بوده است اما عجله نکنید. ادامه مطلب را بخوانید تا متوجه شوید که دروغگویی یه رفتار طبیعی است و همچنین یاد بگیرید که چگونه با این رفتار مواجه شوید و راستگویی را در کودک خود نهادینه کنید.
در صداقت الگوی کودکتان باشید
رفتار شما الگوی فرزندتان است. اینکه چه حرفی می زنید و یا او را به خاطر کارش تنبیه می کنید به اندازه رفتاری که از شما می بیند تاثیرگذار نیست. یعنی اگر به کودکتان می گویید که باید راستگو باشد خودتان هم باید در عمل راستگو باشید. البته حتما خودتان این موارد را می دانید اما یک بار در رفتارهای خود دقیق شوید و ببینید آیا واقع در عمل صادق هستید؟ کودکان بیشتر از آنچه به حرفهای ما توجه کنند به رفتار و عملکرد ما توجه نشان می دهند در نتیجه اگر می خواهید کودکی راستگو صادق داشته باشید بهتر است که اول خودتان تمرین کنید که این گونه رفتار کنید.
آیا شده مثلا سن کودکتان را کمتر بگویید تا هزینه تان کمتر شود؟ (مثلا باید برای کودکان بالای 4 سال کرایه اتوبوس را پرداخت کنید ولی می گویید کودک من 3 ساله است)، آیا به کودکتان می گویید که به شخصی که تلفن زده بگوید شما منزل نیستید فقط به این خاطر که در آن لحظه سرتان خیلی شلوغ است و نمی توانید پاسخگوی تلفن باشید؟
اگر اینطور است، کودکتان می فهمد آنقدر که در مورد صداقت و راستی صحبت می کنید برای این رفتار ارزش قائل نیستید.
رفتار و گفتار صادقانه رو ستایش کنید
راه دیگر برای اینکه نشان دهید صداقت برای شما مهم است آن است که برای راست گفتن و عملکرد صادقانه به کودکان جایزه دهید یا آن ها را ستایش کنید و حتی مهم تر اینکه نیاز است به کودکتان یاد دهید که برای صداقت بیشتر از برنده شدن ارزش قائل هستید. ممکن است متوجه نباشید وقتی که که برنده شدن را بیشتر از عملکرد صادقانه مورد تمجید و تعریف قرار می دهید در واقع ارزش بیشتری برای برنده شدن قائل هستید.
وقتی کودکتان حقیقتی را در مورد نافرمانی و یا نمره کم به شما می گوید، رفتار متقابل شما درک کودک از صداقت را رقم خواهد زد.
خوب وقتی کودکتان رفتار نادرستی انجام داده و آن را با صداقت با شما در میان می گذارد چه باید کرد؟ باید با کودکتان صحبت کنید و با یکدیگر به یک راه حل و نتیجه منطقی برسید. مثلا کودک شما یک یادداشت معذرت خواهی برای رفتار ناپسند خود بنویسد یا برای امتحان بعدی مطالعه بیشتری داشته باشد (به جای اینکه تقلب کند) و به کودکتان بفهمانید که چقدر از اینکه حقیقت را به شما گفته خوشحالید.
واکنش غیرعادی نداشته باشید
یادتان باشد وقتی که کودکتان دروغ می گوید جنایتی مرتکب نشده و نشانه مشکلات اخلاقی نیست بلکه فقط کودک شما سعی کرده از دردسر فرار کند، به چیزی که می خواهد برسد و یا استقلال خود را نشان دهد . تمام این موارد آرزوی کودکان سالم است در نتیجه وقتی متوجه دروغ کودک خود شدید، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و قبل از اینکه کاری انجام دهید در مورد اینکه چرا دروغ گفته است فکر کنید.
علت یا انگیزه را بیابید
تا سن چهار سالگی یا این حول و حوش نمی توان دروغگویی بچه ها را به معنای واقعی به عنوان عدم صداقت به حساب آورد بلکه علت این دروغگویی فقط برای اصلاح کاری است که انجام داده. مثلا کودک می داند که گرفتن اسباب بازی از خواهرش غلط است در نتیجه انکار می کند. در واقع کودک قصد ندارد کسی جز خودش را در مورد اتقاقی که افتاده فریب دهد و فقط می خواهد شرایط را تغییر دهد و در واقع این دروغ های اولیه نشانه بلوغ کودک است اما پس از سن 4 و 5 سالگی ممکن است کودک دروغ بگوید تا بتواند جایزه ای دریافت کند، از تنبیه والدین فرار کند یا از عصبانیت والیدن جلوگیری کند و یا عزت نفس خود را حفظ کند. حتی ممکن است دروغ بگوید تا حریم خصوصی خود یا دوستش را حفظ کند.
یافتن انگیزه دروغگویی می تواند به شما کمک کند تا بتوانید با کودکتان صحبت کنید. از این فرصت استفاده کنید تا به آن ها بفهمانید چه چیزهایی برای شما ارزشمند است و چه رفتاری را از آن ها انتظار دارید.
عکس العمل متناسب با رفتار کودک خود داشته باشید
عکس العمل خشن در برابر دروغگویی کودکتان لزوما چیزی به او آموزش نخواهد داد در عوض سعی کنید تنبیه شما متناسب با رفتار نادرست کودکتان باشد. مثلا اگر کودکتان به جای حل تمرین هایش، جواب های کودک دیگری رو رونویسی می کند، از کودکتان بخواهید که خطاب به آموزگار خود بنویسید چه کاری انجام داده است و چرا دیگر این کار را انجام نخواهد داد. یا اگر کودکتان در مورد شکستن پنجره دروغ گفت کمکش کنید که هم در جبران شکستی پنجره و هم اعتمادی که به خاطر دروغگویی صلب شده کاری انجام دهد و قدمی بردارد.