شب ادراری در کودکان

خیس کردن رخت خواب در کودکان زیر ۳ و یا حتی ۴ سال را می‌توان ناشی از عدم توانایی کامل آن‌ها در کنترل مثانه دانست. اما پس از این سن، شب ادرای کودکان را بایستی مورد توجه قرار داد و در پی کشف علت آن بود.
در صورتی شب ادراری کودکان نداشتن عادت کنترل ادرار است، والدین و به‌خصوص مادر بایستی با صبر و حوصله بسیار به کودک توالت رفتن را بیاموزند. به خاطر داشته باشید که در این مورد نیز مانند سایر موارد، کودکان رفتاریهای کاملاً مشابهی را ندارند. بنابراین از مقایسه فرزند خود را با بچه دوست و آشنا خودداری کنید، زیرا این کار هم خودتان را ناراحت تر و عصبی تر می‌کنی و هم سبب آن می‌گردد که به کودک فشارهای روحی بسیاری وارد آید. کسب مهارت کنترل ادرار و مدفوع به یکباره صورت نمی گیرد.
هرگز کودک خود را مورد ملامت و سرزنش و یا بدتر از آن مورد تنبیه بندی قرار ندهید، زیرا این رفتار شما یا ممکن است او را لجوج تر کند و یا بر دلهره و اضطرابش بیفزاید که در هر دو حال، نتیجه عکس هدف مورد نظر شما خواهد بود.
بر عکس با هدایت و تشویق خیلی سریع‌تر می‌توانید به کودک کنترل بر دستگاه ادرای خود را یاد بدهید. برای این کار اولاً سعی نکنید تا قبل از یک سالگی به او فشار زیادی وارد آید. با بردن کودک به توالت در ساعاتی که معمولاً ادرار یا مدفوع می‌کند و نشان دادن احساس رضایت و خشنودی تان از اینکه به جای خیس کردن شلوار و  یا کهنه، در توالن این کار را کرده است، می‌توانید کودک را ورد تشویق قرار داده و حس همکاری او را برانگیزید.
وسواس به خرج ندهید. خیس کردن شلوار و اصولاً رفع حاجت کودک را تا قبل از رشد لازم او و کنترل مثانه کاملاً طبیعی بدانید. سعی نکنید از ترس نجس شدن فرش و یا کف پوش منزل، کودک را علی‌رغم خواست او، ورس توالت بنشانید و مرتبا او را تهدید کنید.
صبح ها ده دقیقه پس از خوردن شیر و یا صبحانه، معمولاً کودک آماده ادرار کردن است. همچینین پس از وعده شیرخوردن نیم روزی( حدود ساعت 10)، می‌توانید او را به توالت ببرید. زمان توالت بردن کودک را مادر با توجه به نظم خاصی که در غالب روزها مشاهده می نماید می‌تواند تشخصی دهد.

علل روانی شب ادرای
به نظر می‌رسد که علل اصلی شب ادراری، ریشه روحی و عصبی داشته باشند، موارد زیر از آن جمله اند:
مسافرت و تغییر مکان: حتی با وجود که کودک از این امر بسیار خوشحال است اما احساس دلتنگی نسبت به خانه دائمی، در کنترل مثانه او اختلال به وجود می‌آورد. در این صورت، والدین بایستی بیشتر به سرگرم کردن کودک و لذت او از شرایط جدید فکر کنند.
هیجانات شدید: گاه بعد از رفتن به سیرک و یا سینِما و مشاهده صحانه های هیجان انگیز کودک دچار شب ادراری می شود.
برگشت به دوران نوزادی: این حالت معمولاً پس از تولد خواهر و یا برادر دیگری در کودک ظاهر می شود. اضطراب و نگرانی ناشی از توجه والدین به نوزاد سبب آن می‌شود که اون نیز خود را در خیال و ذهنش دوباره نوزاد ببیند، همان نوزادی که مادر همه اوقات خود را صرف رسیدگی به امور او می‌کرد و خبر از سرزنش و تنبیه نبود.
در این حالت والدی بایستی بیشتر او را مورد توجه و علاقه به خود قرار دهند و به کودک اطمینان بهند که مثل همیشه او برای آن‌ها مهم و عزیز است و اگر رختخوابش را خیس کرده است او را تنبیه نکنند و یا سرش داد نکشند.  کافی است به اون گفته شود که مطمئن هستید که او دیگر تسک و رختخوابش را خیس نخواهد کرد. توجه داشته باشید کودکانی که دچار شب ادراری هستند باید شب کمتر مایعات بنوشند

علل فیزیکی شب ادرای
در مواردی خاص، شب ادراری ممکن است علامت نوعی اختلال ارگانیکی(برای مثال مثانه) و یا بیماری‌های دیگر (مانند مراحل نخست دیابت) باشد. معاینات و آزمایش‌ها مربطه پزشکی می‌تواند مشخص کننده علت اصلی آن باشد. اگر کودک به مدرسه می رود، بایستی والدین هر چه سریعتر در پی حل شب ادراری اون برآیند زیرا در غیر این صورت مشکلات روحی بسیاری متوجه کودک خواهد بود.
قدر مسلم آن است که در این حالت نیز کودک نبایستی مورد ملامت و سرزنش والدین قرار گیرد، بلکه پدر و مادر باید با این ناراحتی فرزندشان منطقی برخورد کرده و موقعیت و شرایط جسمی و روحی او را درک کنند.
والدین بایستی حس اعتماد به نفس را در او برانگیخته و کودک را با جملاتی امیدوار کننده همچون شب ادراری تو یک مشکل موقتی و گذراست و به زودی رفع خواهدشد، به آرامش برسانند. دادن غذاهای جامد و کم نمک در وعده شام به کودک می‌تواند مؤثر باشد.

منبع: کتاب کودک من